Hlawn Dawh Thang le Ṭial Ciang

Hlan lioah nuva hna nih fapa pakhat te an ngei i a min ah Hlawn

Dawh Thang an sak. Hlawn Dah Thang cu a hung thlangval i tlangval

dawh ngai le mi tthawng ngai a hung si. Khua pakhat ah ngaknu

dawh ngai a um ve i a min ah Tial Ciang a si. Tial Ciang he cun

an hun i um i fapa an hun nei. A min ah Ngun Kar an sak. Hlawn

Dawh Thang cu khual a tlawng i khua pakhat a phan. Cu khua ah

cun Lai Hri te nufa rual nih Hlawn Dawh Thang kan hna lawng nih

pei a theih lai ti na lakah hla a phuah lo tete cu cu tu ha ko in kan

i dawi lai tiah an ti. Hla cu an phuah cio i a hniang cem cu an hun

thiah ve. A hniang nu te nih cun, “Hung ka tu rih hlah u, ka hngak

rih u, kai ruat rih lai,” a hun ti hna.

1. Rawl ka ei le ei lo zei lem thla maw, zuun hri kung ah awk

ai lai tial khar vangah. 2. Ni te lingleng zoh in kaw, liam tim

riangmang; vai pingpeng khua thla maw e dar kai tta.

Hlawn Dawh Thang cu ngaknu a leng lengmang. ” Ngun Kar nu,

zan lhat te in chiar hngak,” tiah Hlawn Dawh Thang nih a hei ti.

Ṭial Ciang: Ngun Kar ka pom phei e chiar thing hngak hei ti cu;

kan tlung theih ngaknu an hung maw lian lai.

Hlawn Dawh Thang cu ngaknu dawh ngai Ni Ka he an i duh i a

tthit. Darkhuang a manh hna. Darkhuang cu an tum lengmang. Tial

Ciang nih, “Ngun Kar dar cu ka hna theih hngan ah tum hlah u,” a

ti hna.

Nika ta: Ngunnu man darte beng lai vai haw par in; a ngai duh lo

nan hnachawl hruk u.

Tial Ciang cu a thin a hung i pa Lai Za Hre sinah a kal. A pa mui

hmuh lonak a sau tuk caah lam i kuang a rak sai len komi a pa cu a

hngal ti lo. “Ka pa, ka pa, Lai Za Hre in hung ka chim,” tiah a ti. A

pa nih cun, “Hi sia hmairang pi mei hi i tlaih law, na pa Lai Za Hre

in ah an in tlunpi ko lai. Na pa Lai Za Hre in ah cun aa pai na, aa

vua na, thiamtak na, tithan na, sumsu na, rawl chum na an si lai. Na

fapa cu a pu Lai Za Hre a lo hnga maw?, kuang saih hun ka chawng

tuah seh,” tiah a ti. A fapa Ngun Kar nih kuang saih cu a hun chawn

i a thingzal choimi nih vate zal khat a chawih. Cu tikah, “A.a.a.a Pu

Lai Za Hre a lo lai,” tiah a hei ti. Cu hnu ah cun Ngun Kar le a nu cu

sia hmairang pi cu an zulh i an kal. A pa Lai Za Hre cu lamhleng in

a kal i tthintthang cungah vatek peng saupi in pakuak a rak zu hluahmah

len ko cu a fanu nih a hun hmuh tikah, “Ka pa na si ko nain

na ka hlen,” a ti i a nuar.

Lai Za Hre:

Na hmet tein thlang khun na dim ni ve kha, Lai Za

Hre na pa ka min palh tla ci, ngun hri ser par ka sian lona hnawh ai

maw.

A pa nih cun Tial Ciang cu a sam ttha tein a hriahpiak i cawicin par

ah a maw le panga he thiam a tahter hna. Hlawn Dawh Thang cu

Tial Ciang te inn pawngah a hawi le he an va i chok. A hawi le cu,

“Ka duale, cawicin par thiam a takmi ngaknu dawh ngai khi ahodah

a si?” tiah a hal hna. “Ka dua, na hngal ko nain na kan hal,” tiah an

ti. “Ka hngal hrim lo, ka chim ko u,” tiah a ti hna. “Ngun Kar nu a si

ko hen khi,” tiah an chimh. A hei kal hnawh i, “Ngun Kar nu,” tiah

a hei auh. Hawih duh loin innchung ah a luh tak. A nu nih, “Ka fa,

aho hme a si, ttha lopi tal cun hei haw hme,” tiah a ti. “Hawi-hawihawi,”

tiah serhleih hawih in a hei hawih. Hlawn Dawh Thang cu a

fapa Ngun Kar he cun chun nitlak an i pom. Ka kal lai a ti ah Ngun

kar nih, “Ka pa,” tiah a ttah. Tial Ciang zong cu a mitthli a tla ve. A

hawinu rual a mawle nih, “Tial Ciang nih a va ttah, “Hi-hi-hi,” tiah

an ti.

Ṭial Ciang: Sem chin hrin thar kan cawi nih e ka pa ti e, rung

law ti chum kot leng in za in chan hna.

Lai Za Hre nih, “Ka fanu Ṭial Ciang a duh nih ka tual ah thir khuan

rua bunh u,” tiah a ti. Ni Kung Tlai Hlawn Khar nih, “Keimah seh,”

a ti i thir khuan rua cu a bunh. Tial Ciang pa nih vokthau sum nga

a thah i ni nga an cam. Hlawn dawh Thang nih ka nupi ai hngal na

cun,” tiah a ti i kot leng in nam in a bawh hna. Ṭial Ciang pa nih,

“Ka tupa, na kan duh ti lo kha, kal, kal, kal,” tiah a tthawl. Asinain

Hlawn Dawh Thang cu a kal duh lo. Zei ti biachim awk an hngalh lo

caah, “Ngun Kar nu nih chim seh,” tiah an ti.

Ṭial Ciang: Ni Kung Tlai Hlawn Khar cu phun nau tthek ai

ngai, kan cungah Lai Za Hre bel ni bang tlang.

Mah ah cun Ni Kung Tlai Hlawn Khar cu a thin hun in thirfung

cu a phawi vurmar i a kal. Hlawn Dawh Thang le a nupi Ni Ka

cu bawite an bawi. Ni Ka nih uico, vok, arkhong hna cu vawhla a

thawhter hna.

Uico nih vawhla ai thawh: Cua law, nan ka ti e, ek tan tan khat ka

koh hlanah hngerhtlei hma thum nan ka thawi e.

Arkhong vawhla: Tual i zing ngo buh fang nan pho ah khin e,

ka khat te cuk ka zalh ah, mu le sahngar nan ka kawhpiak e.

Vokthau vaw hla: Phiang le mum hawng ka thlet u law, keimah

thau pa dah ngai hriah hluan sawm ai a tleuh tu e.

Hlawn Dawh Thang nih Tial Ciang cu a kawh tthan. Lai Za Hre nih,

“Hlawn dawh Thang cu ngun pher kan man seh,” tiah a ti. Hlawn

dawh Thang nih, “Nu nu khat ah cun ngun pher cu ka man kho hna

lo.” a ti. Cucaah cun Tial Ciang pa cu a thin a hung i tlangval a inn

khat in a sawm hna i an it. Ngun Kar pa cu Tial Ciang innchung

ah cun a vung lut i tlangval vialte cu a sih lengmang hna i an lawi

dih. Cu hnuah Ngun kar nu cu pokhlat awng in a zuanpi i an kal.

Tial Ciang nih a pa cu “Tthihni ka kalh,” tiah a ti. “Nu nu khat ah

tthihni cu ka in kalh kho lo,” tiah a pa nih a ti i, Tthihni cu a taw ah

aa tthutnenh. Tial Ciang nu nih, “Tial Ciang pa, tho-tho-tho, na taw

ah ar ek a um,” a ti i Tial Ciang pa cu a hung tho. Cu tikah Tthihni

cu Tial Ciang nu nih a lak i Tial Ciang sinah a hei hlonh. Tial Ciang

pa cu a thin a hung i, “An nu chu, khuazei in thla an kal te lai,” tiah a

ti i kotka a hrenhkhanh hna.

Ṭial Ciang: Mi lian ka p aha tlai lo rung chuak ai law; thor ah

zo sung nu man dang ka hal tthan ; Na fapa Thla Khar lennak thur

rak thiam law.

Ṭhihni cu a pa sinah ah Ṭial Ciang nih cun a hei hlonh hnawh. A pa

cu a tha a nuam i, “Haw-haw-haw” tiah a ni. Mah hnu cun kotka cu

a hunh hna. Nikhat cu Hlawn Dawh Thang le Tial Ciang cu bawite

an bawi. Hlawn Dawh Thang le Ṭial Ciang cu an i zul thluaimai. Cu

lioah cun Ni Ka nih an laicer in a then hna. Tial Ciang nih, “Aho

chumpur nu dah” a ti i Ni Ka cu a tthi zong cat viar in a nam. A

hawi nu rual nih, “Maw Ciang nih a va a ham, hi-hi-hi,” tiah an ni.

Ṭial Ciang: Ham hlah in za cut bual ah, kei chan ah leng ai titer,

thang na seh ti ka siam hram.

Hlawn Dawh Thang cu thinchiat in a chawn fung he bual lai ah an

lamnak laicer ah a it ko, a zang chawn fang zong ka khiah dih lai,”

tiah a ti.

Hlawn Dawh Thang: Ho valpa ai hram ka lu ah chawn phawi zal,

khua lul khom tlung cio hna, Lian ling bel ka min tlawm lai.

A ke a chiah vurmar i a tho. Khuangcawi a rak zawh vemi mikeipa

nih hlawn dawh thang cu, “Ka dua, kan i zuam lai,” tiah a ti. Cu

tikah Hlawn Dawh Thang nih fei a leh i fei cungah a lam, nam a leh

i man cungah a lam. Mikeipa cu a zuang vurmar i far kung cungah

bongte a lak. “ka dua, kan i tluk ceo, kan kawi lai,” tiah keitlaupa nih

cun a ti. Mikeipa nih, “Tial Ciang hi na far maw a si, na nupi dah?”

tiah a hal. “Ka far a si,” tiah a hlen. Chun nitlak an lam. Hlawn

Dawh Thang cu rawl a nuar i rawl loin a um.

Ṭial Ciang : Thor le Zokhua nu vangah na va hram cu, ka kut

rawl na nuar maw? Hlawn Dawh mi thang.

Hlawn Dawh Thang: Thor le Zokhua na ti cu na tawk thla maw,

Anmah cang cun bawi ve ngai Chuntei le vankhawng.

Hlawn Dawh Thang cu chun nitlak a nupi Ni Ka sinah a um. Cu

lioah cun mikeipa nih Ṭial Ciang cu a rak len. Ṭial Ciang cu inn

lengah thiam a tak. Mikeipa cu tuang awng ah a mei a thlai zuar

i Ṭial Ciang siang cungah a lu a khin i Ṭial Ciang cu a rak dai len.

Hlawn Dawh Thang cu a hung lawi tikah keitlaupa cu a nupi pawngah

a hnger in a rak i hnger ko cu a langhlat in a hun hmuh. A thli

tein inn tang a hei zoh. Keitlaupa mei cu arpi farual nih, “rik-rikrik,”

tiah an awn an zaampah an naihpah len ko cu a hei hmuh. Cu

tikah inn chaklei ah a kal i, “Aho hran chia tang dah, mi lai nupi

liang cungah a hnor len ko,” tiah a hun auh. Mikeipa nih cun , “A

nupi dah mu a si ka hngalh lo, a zang van ttha lai, a hei ka hlen mu,”

tiah a thin hun in a per vurmar. “Nuhmei nu inn tang in seh ka rak

bawh, ka seh hrimhrim lo ahcun ka duh lai maw,” tiah a cer in ai

cer. Hlawn Dawh Thang nih cun mikeipa nih a ka bawh ti a hngalh

i,”Khan e, a ka chim lo, a ka ruah lo ti lai u ci law; hmuichon ka i

sel lai hi e,” tiah nuhmei nu inn tang lei hoih in meithal ai tinh i a

au. “Keimah ka um e, keimah ka um e,” tiah mikeipa nih a hun ti.

“Hauka in seh ka bawh, tiah mikeipa nih hauka in a bawh. Hauka

ah hmuichom kaa sel lai fawh hi e, a ka chim lo, a ka ruah lo ti

maw um lai u ci law,” tiah a au i hauka lei hoih in meithal ai tinh.

mikeipa nih cun, “Keimah ka um e, keimah ka um e,” tiah a hun ti

tthan. Cuticun a ti lengmang i mikeipa cu a khua tiang tlung lak a

tuah. Hlawn Dawh Thang cu Ṭial Ciang he cun fanu te an hun ngei

i Mang Dang an sak. A hung nungak in Ni Kung Tlai Hlawn Khar

nih a nu hmanh ka tthit khawh lo tiah a fapa caah a tthit. Ṭial Ciang

nih an salpa Hawl Kom cu, “Mang Dang manmi sia vung kan ne,”

tiah a fial. Hawi Kom cu Ni Kung Tlai Hlawn Khar inn ah a vung

kal. Hawl Kom sinah Mang Dang cu kal aa tim. Ni Kung Tlai Hlawn

Khar nih, “Ka vahau, kal-kal-kal, Hawl Kom duh si kun ka man kir

seh,” tiah a ti. Mang Dang nih cun Hawl Kom cu a zulh ia pa inn

fuh ngam loin saihrem buk an i sak i an um. mang Dang pa nih a

fanu mman cu a khirh dih. Hawl Kom cu ram hran ai timh caah

Mang Dang nih a nu cu zal a va hlan. Ṭial Ciang nih cun, “Mang

Dang cu zal cu hei hlan u,” tiah a salle cu a hei ti hna. A salle nih

cun, “Keh in sal, vorh in sal, zal khat in tthittial ruah hun phur te

seh,” tiah serhsat zawmhtaih in zal cu an hei hlonh hnawh. Hawl

Kom cu ramhrannak in a hung tlung tthittial rual zal khat le sal rual

zal khat in a hun phurh taktak. Mang Dang nih cun thiltthitnak ah

tiah a nu cu la a hal lengmang. A nu nih, “Cu reru na thiltthit tam

cu,” a ti i latom pi a pek. Tthi cu rual tam ngai in a thil dih. Hlawn

Dawh Thang nupi Ni Ka cu a thi i lamserh an timh. Khuavang

ngeinu sinah Ni Ka cu thil an kuat. Ni Ka nih cun mithi khua in

lamhserh ni ah cangcel le vok ek thing a hun thiah hna. Lamserh ni

ah cun hla an sa i an lam.

Vok ek hla:- Ni Ka a thing kan dim ni ah hin, van rialruah aw

rung surh hlah, lai cerh ni aw rung tlang law.

Ni cu a hung tlang tungmang. Vok ek cu nak hutmat in an lam i

cangcel car gnirnger in an um.

Cangcel hla:- Ni Ka a thing kan dim ni ahhin laicerh ni awm

rung tlang hlah; van rial ruah aw rung sur law.

Cu ah cun ruahpi a hung sur urmar i cangcel cu tleu vurmar in an

lam. Vok ek tu cu an parh tunman. Hla an sa i chun nitlak an lam.

Nu pawl cu lukhimh an i khimh, hnika an i fenh, congnak puan an i

aih i ruakha an tla. Hlawn Dawh Thang le Tial Ciang cu khuangcawi

an i tim. Cu tikah khual tlawnnak ah Marnu sinah a rak ngeihmi

fanu le fapa zong an kawh hna. Kan nu le kan pa nih zeitin dah an

kan ti lai, tiah an thuam tthattha cu an chiah ta i hnipuan chia an i

hruk. Mar puan chia an i keih. Tial Ciang nih inntual par ah a fa le

cu a hei don hna. A hawi nu rual nih, “Maw Ciang, na fa le cu an i

dawh maw?” tiah an hei hal. “Ai, an mui cu a za ko nain an Mar fa

hngalhnak ah an fenhaoh bel a chia,” tiah a ti. “Mahticun an hei kan

ti hrimhrim, tthihni a kan pek lo ahcun kan lung a ttha lai lo,” tiah

an nuar. Tial Ciang nih tthihni cu a pek hna.

A fale: Ka nu maw tthahni veng ka pa thla maw, cumci awih zen

lo Mar te ka pu.

Marpate: Lai cin ka u le inn ah rawl ka hrawnnak, a chitnak puan

ka ngei lo, za te dawn lai.

Marpate: A paw a puar nan ka ti, zei hlei rawl maw ka ei, an cin ai

dukdul le anfangkha ngai ka ei e.

Nungak rual: Marpate aw, na mui na hmel ṭha pen, biar i menh

law khuaza na thang hnga.

Marpate cu nungak rual sinah cun a lam ve. Nungak rual nih cun

hla an hei phuah lengmang. Mang Dang nih cun zeitindah an ka

ti lai, tiah thilpuan chia ai hruk i puan chia in a fa a puak. Ni Kung

Tlai Hlawn Khar nih, “Ka vah nu, mah ti khan maw na va si ve,”

tiah a ti. Inn ah a vung kir i tthittial rual a hnawng khat in ai awih,

hnika ai fenh, congnak puan in a fa a puak i a hung. Ni Kung Tlai

Hlawn Khar nih cun a zoh hmanh a zoh ngam lo. Hlawn Dawh

Thang le Ṭial Ciang cu a nuam tuk i ngawl sian lo in chun nitlak zan

khuadei an lam lengmang.