Salai No Hmung le Tlerlung Biaruahnak

apple dum ah nuam ngai in Salai No Hmung

Salai No Hmung hi talngval a si. Australia ram South Australia I an khualipi Adelaide ( Laimi 1300 leng fai) an umnak hmun ah khua a sa vmi a si. Mirang han sin ah a va pawlkom I a tu cu lo rian zong a tlaimi a si. Lo rian tlai hi an nuihlawh that hlei ah mi zapi zaraan nih tlaih khawh tuk lomi rian sunglawi phunkhat a si. A dih dongh tian an rak rel ve ank lai kan sawm. Balt ( catalgn ank in ka tailmi paoh khi keimah Sang Lain Thawng ( Tlerlung) bia halnak asi lai. A tang number aa tial lomi khi a mah bia lehnak cu a si lai.

1.      Na chuahkehnak khua le nangmah konglam?

Ka Pa hi, Pu Kap Hlei asi. Thantlang peng,Khuahringtlang, Tlangkhua asi. Ka nu hi, Tleicia Pi Par Tiak asi. Thantlang peng, Tlangpi asi. Fapa pa 5 chuak kan si. Kei hi ahniang bik ka asi. Ka pu le Ka pi chan in Halkha ah kan I thial cang. Kan u nau dih lak tein Halkha ah kan chuak. 

2.      Malaysia kha zeitik kum in dah na rak phak I zei can tiang dah na rak um.

   Malaysia hi 2004 November thla ni 3 ah ka phan. Kum 2 le ti maw ka um.

3.      Malaysia na um lio ah na nuamhbik lio caan le harnak an rak tonmi chungin na philh khawh lo bikmi na kan chim kho hna maw?

Malaysia kai nuamh bik caan hi, UNHCR ka luh khawh ka kha le Immigration zung ah Visa ka ngah ka kha, kai nuamh bik caan cu asi. Pathian nih aka dawt i Malaysia ka um chung ah nuamh lo nak zei hmanh  ka ngei lo. Rian            tuan nak ah boss te nih sik khi cu ho poh ton cio mi asi i, chim tlak asi lo.

4.      Australia hi zeitik kum ah dah na phak.

Australia ka phaak hi 13 / 02 / 2007 ah asi.

5.      Khoika state ah dah na um cu?

Adelaide, South Australia ah asi. Capital City min ah Adelaide khi asi.

6.      Nan umnak ahhin Laimi buaktlak in zeizat hrawng dah nan um?

Dik thlir cun ka thei lo. Kan mah Hakha/ Thantlang hi, Minung 600 hrawng cu kan si cang rua ka ti. Falam / Matu / Tidim he cun Minung 1100 faihrawng kan si lai.

7.      Khrihfabu tah Bu zeizat dah nan si?

Cu zong cu dikthlir in ka thei hoi lo. Thluamthlam ka theih mi cu Buu 6 asi. An karhchap hnga ma dek.Kan mah Halkha / Thantlang Buu khat Falam Buu khat, Matu hi Buu Hnih le Tidim hi, Buu Hnih an si ve.

8.      A tu lio hi tah zei rian dah an tlaih cu?

Lo lei rian asi. Thingthei lawh le Tisik an hnah pawl an si.Cun Misur ruang tan, Mirang ca in cun ( Vine Pruning ) kan ti lai cu. Thingthei pawl a bik in kan lawh mi  hna cu Apple, Misur, Cherry le Thawhpat hna hi an si.Tisik an hnah        pawl cu Salad,Caleri le Pankawpi hna an si. Pankawpi kha cu Tisik Anhnah asi lo nain ka van talh chih ve.

9.      Nan umnak ahhin lo kal ding a tam gnai ti kan theih. Zei abntuk lo kal phun dah asi? Lai lei lo kal he aa kat maw?

Aw si, Kan um nak South Australia hi, Cinthlaak lei, Lo rian hi a tam bak ko. Kan mah Laimi zong hi, Company i rian tuan mi nak in Lo rian tuan mi kan tam deuh. 

10.  Lo riantuannak ah hoatu a si ti kan theih.  Mah cu zei bantuk deuh dah nan tuan I zei tin dah mah cu ka Lo rian ahcun rian lutlai cu na rak tuan khawh ning.

Haotu kan ti tik ah a pical tuk mi hna a lo sual lai. Mirang ca in cun ( Sole trader / Farm contractor ) kan ti lai cu. Kan tuan mi cu acung lei Number 8 nak ah ka van fianter cang mikha an si. Mah Lo rian ah Haotu ka tuan nak hi             cu tlawmte van fianter ka duh ve caah a van sau pah lai. Arel huam nan um ah cun van ka rel piak te hram uh. 2009 ah MACRO MEATS Sathah nak ah ka rak tuan cun ka rian a tlawm caah ka din, Manager le Supervisor nih               an rak ka dawt ngai i, Mirang catu ka cawng than cun Lai lei harsat cu si i, rian tuan lo awk atha hoi lo i, MACRO MEATS ka Super Visor le Manager cu Ph ka chawnh than hna i, rak tuan than ko an ko an ka ti i, ka va kiar than.           Ka tuan tlawmpal ah kan rian a tla hoi, ati awk atha ti lo i,ka din than lai ka ti hoi hna. Aw thlakhat hrawng va i din law rak kiar than an ka ti i, Laipa kei mah bantuk Lo rian tlai mipa sin ah ka va tuan. Cu pa nih cun rian in a ka               phuah kalung a rak fak ngai. Vietnamese le combodian pawl ka zul hna i, Lo rian hi, Skill le Experience ka ngei ve ko tiah, kai zuam i, kei mah tein rian ka kawl, kan um nak fing le tlang hi, ka cul dih ngawt cu hnu i,Kum khat lai           hrawng ah Tinlins Winery Manger pa Mc Millan Ian nih Ph a ka chawnh i, A.K 35 te a rak ka hnik sak i a lung ka rak tling, cu ka in cun Lo rian tuan hram ka rak i thok nak cu asi. Atu ah cun ka kip ah ah ka tuan cang. Ka tuan lo           nak hi,hmunkhat hnih hlei asi ti la loh. ka tuan cia nak pawl cu. A tang lei ah hin Sub-contract he ka tuan chih nak pawl zg ka van thilh chih lai.

      Tinlins in Mclaren Vale

      Jacob's Creek in Barrosa Vally

      Scarpantony in Mclaren Vale

      Penny Hill in Mclaren Vale

      Eden Vally inBarossa Vally

      Cornor's Farm in Mclare Vale

      Grapes logistic in Adelaide Hill and Barossa Vally

      Shaw and Smith in harndorf

      Fleuriueu Vintner Creek in Adelaide Hill

      Riesling in Clare Vally

      Penfold in Barossa Vally mah hna ah hin ka rak tuan.

Australia hi ramro car a si ko nain mah tluk in anhringso an tha kho. A tu cuangmi khi Lo ram ngeitu pa a si

11.  Zei lo deuh dah na tlaihmi a si?

Apple, misur le Cherry hi a bik in an si hna.

12.  Laimi le midang rammmi han hnuzul tam na ngei hna maw?

Laimi lo cu ka duh ve hna lo. Laimi nih heh chet tiah an ka bawmh peng ve ko hih. Laimi cing cing kan si ko eh. Ramdang mi cu ka rak ngei ko hna nain an fel deuh lo le contact ka tuah huam ti hna loh. A caan ah cun kan tam            pah thulh ve minung 15 in 30 hi kan phaak caan a um ve tawn.

13.  Laimi dang han tah Lo riantuan lutlai dang an um maw? pa zeizat hrawng dah nan si?

Aw an um ko. Minung pa 6 maw kan si pa 7 dek kan si, nain Company he Direct in apeh tlaimi cu minung cu pa 2 lawng kan kan si. Adang cu Sub-contract deuh in an tuan hna.

an pu tu in an i zukzek

14.  Nihlawh hi the nikhat ah zeizat dah nan pek khawh hna?

Aw nihlawh hi nazi pakhat ah Aussie $14 asi. Nikhat ah nazi pa 8;00 kan tuan i mawtaw man $12 kan cik dih hnu hna ah $100  an tang.

15.  Lo kal ding hi ta nichiar tein a um zungzal tawn maw?

 Seasonal /( Nikhua caan nih a ngeih ve)  Lo rian cu punghman cu a um lo nain kumkhat thla 8/9  deng hrawng cu a um ko.  

16.  Zei bantuk lo deuh dah laimi nih nan I tlaih bikmi le nan tuan bikmi asi?

A cung lei ah ka van chim cang ko   nain van chim than ko ning law Misur, Apple le Cherry hna hi an si. Voikhat ah Minung tam bik ( a bu bu in tuan khawhmi lorian) zong kan tuan mi asi.

17.  Lo kal hna ahhin teh mawtaw ngei lo an um pah lai va si kaw zeitin dah nan I phurh tlunh ning?

Mah kong ah hin cun Laimi uar kan um tuk ka ti. Mawtaw ( mawtaw ngeih ko zong ah licence ngeih lo achun mawngh kha cozah nawl buar a si)  ngei mi nih a ngei lo mikha an va don hna, mawtaw ngei mi hi, hawinak tuan deuh zong in thawh a hau. Ramdang lei mikhi an mah te lawng bak rian ah an rak phan tawn hna. Miphurh kan fial hna zong ah an hmai a chia. Mah ko ah cun Laimi siaherh nak lungthin kan i ngeih mi hi, ai dawh tuk ka ti tawn . Laimi cu rian tuan kan fel boss te nih an kan dawt khun.

Dinh hang i akn so lenmi cu mah ti khin an rak lawh len ko . Nelrawn lak i phai nelnul in

18.  Lo kal ding mikawl hi teh a har pah maw?

Seasonal / Lo rian cu si kaw. Kan rian tuan ai ton caan hna ah cun, minung kan i cuh nak ah kan mah le kan hna kan i si tawn ( Laimi Farm Boss hi an tam ngai caah minung hi an I cuh theu tawn) hna nain kan rian kan lim dih hin cun, Capo hna kan sai ti than salam hna. nihchuak hna khi a caan ahcun kan si tawn hna . A har ngai nain rian cu izuam cio cu a hau, cun lung dongh lo a hau. Um sawh le mi hngah sawh hmanh zong cu da kaw a fawi lo cu mu.. 

19.  Laitlang lei lo kal le Australia lo kal aa dannak na kan chim kho hnga maw? ( laitlang ahcun lo cu na kal ko lai va si kaw) .

Ai dang tuk meisei, Hmuizum le Pohpia khan tuan asi ti lo. Seh nih a tuah dih ngawt ko nain, caan an upat tuk le dinh caan bak lawng ah khin i dinh khawh asi ve. Zingka nazi pa 10;00 am ah voikhat cun zaanlei nazi pa 1;00 pm       ah voikhat cu lawng cu dinh caan cu asi. Cu lo cu chun nitlaak tuan peng asi ko hih ( ramtha um kan ti tikah raintuan ahcun kan tha hlei lo hih) . Ni a linh tuk bal te ah cun an kan dinh ter. Australia ni linh cu celh te celh asi loh ( Australia hi nilinha chiat tuk caah vun khenser zawtnak tambik ram ah aa telmi a si ve) .

20.  Nan lo kalnak hi aa hlat pah maw nan umnak khua he zeitluk tiang dah aa hlat?

Kei ka rian tuan nak hi, ka chim cang bantuk in hmun tamtuk ah ka tuan i,a hlat nak bik hi, nazi pa 1;30 a cheu asi. A neih nak bik hi Minit 30 asi.

21.  A cozah nih theihpi in mah hi riantuan awk tlak a si maw?

An lo sinning aa dan bang an raintuan ning zong aa dang ve.

A tlak tuk cu asi lo nain Rian kawl lio mi caah le Student pawl caah hin arak atha ngai ve ko, kamkhat lei ah cun. Cozah sin ah part time in Lo rian  ka tuan an ti asi ah cun Cozah sin ah bawmh nak an ngah chih I ( Centerlink nih phaisa bomhmi) , Company rian           tuan mi nak in an phaisa hmuh ( income)  a tha deuh ve. Kan um nak ah hin Company le rian dang tuan in, Inn ai cawk mi nak in, Lo kal in inn ai cawk mi an rak tam deuh ve hoi. Cash money in, inn cawk nak caah deposit a chia mi 60 zatuak ( percents)    hi,Lo kal mi deuh an si lai tiah, zumh nak ka ngei. A si hrim zong an si ko lai.

22.  Kanmah laimi nih teh an mah mirang bantuk in loram ngeih hi ruahchanak a um maw?

23.   Scarpantoni  Lo ngei tu pa Philip nih apa tuanbia kong a ka chimh bal mi cu, ka pa hi, Misur dum rian a tuan nak tangka tein, Misur dum le A.k pakhat te ai cawk i, mah ti te cun a thang cho i, atu ah cun Company tiang kan phaak  nak hi asi, aka ti. Asi tak cun kan si kho tuk ve ko lai tiah zumh nak ka ngei. Kan mah chan i  kan si khawh ve  lo hmanh ah kan tefa le chan tal ah cun an mah bantuk in kan si ko ve ko. I biatak le zuam tak nak tu kha a biapi ko.

24.  Bai dang ah kal usih a tu hi nangmah lawng naa kualhnak a sau ko rawh na nai deng cang rawh maw?

 Nemmam duh tu ngeih lo ah cun, Mah te lawng I kualh peng hau ko hih(ton lo  hmaisen nawn le ingpuang pah nawn in bia leh phun in a ka ot saih rawh).

25.  Nupi hrang ah zeibantuk miphun zei abntuk nu dah nan thim te lai?

  Nupi kong ah hin cun mah deuh / kha deuh / cu deuh ti ding ah kai tlak loh. Ramdang nu nih cun a duh zong an kan duh lai lo. Kalung thin zong ah ka ruat bal lo.

26.  Naite thimnak ahkhan teh nang zei party kha dah na rak tanh?

           NLD ka tanh hna. Tei nak zong an hmuh caah . Ka lawm tuk fawn.

27.  Laimi online I a aukhuangmi lak ah na rem lo phun te zong kha van tenh duak ta ko law?

Kei mah hi, Online ah mi nak in ka Au-khuang deuh rua ka ti, mi cu ka ti ngam hna lo nain Online ah bia chia tuk cu tial lo ah atha. Comment zong ah bia chia tuk kan comment tawn mi hna khi, hawi kan tluk lo bia hna asi tiah ka  ruah cun Social Media lei ah kan chanbau tuk ti nak zong a lang. Thin hun bu le Lungran bu sawh sawh men in Ca post le Comment ding kan hman ding asi lo. 

28.  Na caan tampi lak ah biaruahnak caan na ka pek caah kaa lawm.

Thawngpa ( Tlerlung) le careltu nan dih lak cung ah ka lawm tuk ve.

Theihternak=Australia na phak I lo kal hna na duh ahcun a mah contact khaw a si ko hih. A mah konglam an theih lo ahcun keimah rak ak hal te nain phaisa kan halt e lai khah heee