Vawleicung ah ho dah aa dawbik , nangmah nih tah a
ho dah na tlaihchan bik tiah bia pakhat cio in kan hal hna sehlaw kan bialeh cu
aa dang men ko lai nain a tam deuh nihcun “ Hringtu ka nu” a timi kan tam deuh
men lai dah. Keimah zong hi fasual bak ka si ka nu he kan i si. A caan ah ka
ttahter chel a um tawn. Mah tluk in a fachung chuak nih a lung ka ton lo bu ah
dawtnak le awnem te he kan ngaihthiam ko a ka ti khawh. An dawtnak hi a rak
thuk tuk caah bia le hla zong nih a tlinh lo.
A cungtar bang in keimah nih ka hmuh khawh tawk le
ka purh khawh tawk in chungkhar ah Nu le zeitluk in dah an biapit timi kha
vanlanghter ka duh than. A pakhatnak ah Laimi nih kan holh kan chim rel ah kan
I ralrin dingmi pakha ka duhmi cu “ Lainu cu san an tlai lo, an ruahnak tenau
tuk, “ tiah kan ti hna . Kan rak theih lo tukmi pakhat belo cu “ Lai nu cu “ kan ti hna sin in zohchuknak
bia lei in kan chim rual rual in kan far le kan nu le kan Ni le tiang in an rak
tel dih khah. Hringtu kan nu le tiang in zei kan rel lonak hna kha kan langhter
theu tawn. Inn chungkhat tawh tlaih hi Pa nih tlai usihlaw, zei khi dek kan hei
lawh hnga? Thilfoi te a lo nain a harbikmi cu Inn chungkhar tawhtlaih le fasemchan
tianginn aa tel. Laipa kan riantuan hrang kan ti nain kan nih cu riankhat lawng
kan tlai. Kan nu le ( Nupi le or Nungak zong) rian an tlaihmi a tam tuk ve ti
kha philh lo ding a biapi tuk hringhran. Mah caah, Nu hi pa tluk in covo an
ngei ve , cu caah kan biachim holhrel zong ah I ralring hna usihlaw a thazaang
dermi an si caah pa zong nih an rian ah kan bomh ve hna awk a si timi kha
theihthiam piak hna usih.
Nupi Tha nih chungkhar ah a tuah awk cheukaht cu a
pasal le upat , fa le tha te zohkhenh kha a si. Phungthluk bia ah a ummi cu “
Nupi Tha cu Sui le Ngun nak in sunglawi deuh a ti” a dik tuk. A pasal le bia a
herh lo ah a el tuk lo. Zungzal a thinhnem tu ding ah aa thim cangmi a si kha
fiang tein aa hngalh caah a pasal cung ah zumhtlak tein um khawh aa zuam. Aa
tum valpa cung ah a lungdiriam.
A tanglei ah tawifiang tlin in ka van tial lai. Mah
hi mi vailte nih tlinh khawh ti cu a um lo nain chungkhar caah aherh tukmi a si
caah mah hi 10 chung ah pakhat hnih tal cu kan I nunpi khawh ahcun Chungkhar
nuam kan si kho ko lai.
1. Zeitik hmanh ah a pasal cung i a lungtlin lonak
kha midang sing zong ah a chim bal lo. A pasal cung a lung fah ahcun an mah pahnih
sin tu ah tha tein bia an i ruah a that
remh khawh an i zuam.
2. A pasal leng chuah lai ah thilri aa hruk ding tiang
in tha tein a mah nih a tuaktan piak . ( pa hi mah taksahee aa tlak lomi hruk
kan hmang ngai. Kan koktlong ngai hna cu mu. Pa thilthuam a rak zotu cu a tam deuh Nu an si
caah Nu nih an theihbik theu) mah caah Nupi le nih pasal le thil hruk aih ding
hi an tuantan piak hna.
3. A nunnak nih pathian bia kha tihal bang in a
halmi Nupi ngeih cu suingun lungvar ngeimi milian ngannak in a mah kha mi vantha
deuh a si.
4. Inn chungkhar a thianhlimh zungzal lai. A hlei in
mi tampi chuahluhnak hmun ‘ Inn pi, Zuungput, Coka ( Coka chung I tidinnak hrai
hrim thiang tein chiah) piak hna. Inn thianghlim te I um cu hna a ngam hlei ah
umsia a rem. Mi nih a thli tein mah bantuk Nupi tha cu thangthat a tong zungzal.
5. Afale awka ro in a chawn hna lo. A dikmi Pathian
bia tu in an nun thanter le thianhlim nun kha a cawnpiak hna. Sianginn an
kainak le Church School an kainak tiang in an zulh doi hna. Mah ti fale an cutzat hlan in zohkhenhmi cu an
chuahka in kum 15 hrawng ahcun hawidang fa he an tlonlen aa dang deuh hrim hrim
lai.
6. Pasal le duhnak a theithiammi a si zungzal. Zan i
hmun khat dawtnak rialtidai tlanhti lio zong ah Haltu lawng si lo in halmi si
zong kha an ningzak lo. A pasal sin ah a duhmi hal kha ningzahnak ah a ruat lo.
theihthiamnak tu an pahnih kar ah duhsah tein a thanglian. Midang van an hai lo. An nudiriam tuk tawn.
7. Chungkhar cingla he an tlumtla kho. Kan lai Pipu
Phungthluk ah a ummi cu “ Nupi Tha nih Rual zapum, Nupi chia nih rualza thek” tiah an rak thluk. A dik tuk hringhran.
Kap khat lei lawng zoh lo in a Pasal le chung, A mah le chung khat zong tluk
ruang tein a chawn bia khom i naihnaim tein a um khomi nupi cu a nun a nuam.
Dawtu le thangthattu an tam hlei ah tlaichantu zong an tam.
8. Khualtlung mileng an ngeih tikah panhzar tein a
chonh khopi Nupi tha. Ngeichiah chawva in an lungthin lomhnak nak in mithmai
panh zirziar te in le hmurka thlum tein khualtlung mileng a chon bia khomi Nupi
cu mikip thinlung chung ah hloh khawh ti lo mi Dairy bang aa tial , an tartoi
hnu an tuchin tiang in Thangthat an co.
9. Chungkhar khuasak tintuknak ah a bulbal lo.
Fimhrin tein khurkhua a tuak zungzal. Chungkhar kong ah a mah khuakhannak lawng
si lo in a pasal he hmunkhat te ah khua an khang ti zungzal.
10. A dikmi cung ah fek tein a dir ngam , a herh tuk
lomi biahnawmtam le mikong caih kha a si khawh chung in hrial khawh ai zuam.
Hi vial hin ka tial khawh tawk sisehlaw mah hi Nupi
Tha dirhmun cu keimah nih ka hmuh khawh tawk le hringtu nu si hna seh , pasal
ngei ding, a ngei ka hna zong nih kan I nunpi khawh ahcun hlawknak nganpi kan
ngei ko lai timi hi catialtu ka saduhthah cu a si.
Tlerlung
Melbourne
5/18/2017
Comments
Post a Comment