Duhdawtnak ruang ah Lungfahnak aum tik ah zeitin dah na damter khawh lai ( How to let go of hurt in your Love )


By
Sharon M Rivkin , ( Relationship and Conflict Resolution Expert)
Hawile Hna,
Nuleva/ Nungak le Tlangval karlak ah lungfahnak aum sual tik ah zeitin dah na dam ter khawh lai timi mifimthiam nih an tial mi kan hrawm ve hna. Keimah ruahnak chapchih zong in ka tial. Ahuam mi nih rel cio te uh.
Nuleva / Nungak le Tlangval asimi poah nih ruahchan bikmi cu ahmun zungzal mi le dawtnak, anuam mi chungkhar siding hi ruahchan bik mi asi. Asinain, Aliam cia caan ah lungfahnak pakhatkhat na hmuhton mi kong ah na ngaihthiam khawhlo mi thil kong ah zeitin dah khua na ruah tawn? Cu bantuk lungfahnak ruang ah nuamhnak siloin ,fahnak le tuarnak in caan aliam mi na si maw ti hi theih aherh ngai.
Tahchunhnak ah, Na pasal nih na lung an fahternak aum tik ah zumhnak thinlung azor kho i, leirawi le hlen mi pei ka rak si ko hi tiah lungfah tuar aum kho. Aka duh dawt taktak mi ka si ko ahcun , ka lung a rak ka fah ter ding asi tunglo tiah biahal nak tampi aum lai. Cu hlei ah, Lungfahnak tam deuh aum rih ahcun lung nih tuar kho lo in, zaa cikcek seh tiah lamdang pial thinlung zong auam lai i, tuahduhmi le tinh mi vial te zong kha ngolh hnu ah nuleva hman tti nak le pumkhat sinak zong kha tuah duhtilo in um khawh asi. Cu tik ah, Na pasal/nupi ( nungak le Tlangval ) zong kha umpitu pakhat sawhsawh bantuk minung in hmuh khawh asi. Adonghnak ah lamdang zawh duhnak thinlung achuak kho mi asi.
Cucaah atanglei thil phun 4 hi na ruah tthan ahcun na caah tthat hnem nak asi lai.
1. Lungfahter tu kha theih izuam( Identify the hurt and open it)
Na lungfahnak kha kir tthan law ruat nolh. Akong le lam tuak tan rih izuam. Na lungfahnak cung ah zeidah na langhter timi kha hmuhthiam izuam. Na tap maw? Na mithli tla maw? Na tah /Mithli tlaknak kha ngolh ta law, Na pasal/nanupi sin ah biachim ding ah itim tuah. Na lungfahnak na chim hnu ah a ka theihpiak ko tiah na ruat maw? Minung hi lungfahnak chim lo in, athuh in thuh ahcun afak khun i atuar ahar. Lungfahnak chim hnu ah remh khawh asi le silo zoh awk ttha. Lungfahnak achuah ter tu theih ahcun remh awk attha mi atampi aum kho. Ngaihchih nak le ngaihthiam nak zong kawl khawh asi. Bianabia ah( Pasal cu khual atlawn nak ah nungak he hman an i thlak , Hmanthlak cu diary chung ah achiah. Arak tlun tik ah cu hmanthlak cu Anupi nih ahmuh tik ah athli tein alung fak ziar. Cutik ah anupi nih zaan ah abuai hnawh. Ataktak ahcun hmanthlak diary chung ah aum mi kha , Professor (riantuan hawi) pakhat asi caah aa ken mi asi. Nungak dang aduh caah a thlak mi asi lo. Lungfahnak hi chimlo in, athuh in thup hlah. Aphuan in phuan ahcun dam nak asi deuh. Sau tuk lungchung ah i uam hlah. Sautuk arauh ahcun remh khawh tilo mi buainak ah acang sual kho mi asi.
2. Listen ( Chim lawng chim loin ngaitu si ve )
Voitampi cu Nule va karlak ah thinhun nak pakhat khat kan ngeih tik ah siknak achuak colh tawn. Siknak chuak tik ah kanmah lawng nih lung awi cikcek in biachim usih ti kha kan duh dih mi asi. Kan thin hun lio bia kan chim mi hi ahman dih ti zong kan ruah tawn. Kan chim dih hnu ah midang chim caan pek zong kan duhtilo i , an bia ngaih piak zong kan zuam ti lo atampi. Cucaah lungfahnak na ngeih tik ah ralrin ten chim na zuam aherh. Na thin hun nak feeling kha chia ta law Minute pa 5 hrawng kha, na pasal/na nupi nih biachim nak caan ngeih ve nak hnga caan pe. Biachim nak caan na pek lo ahcun theihnak caan aum kho ve lai lo. Na thinhun nak chim mi cu theih seh ti na duh caah na chim mi asi caah theihpiak khawh nak ding ahcun caan pek aherh. Na bia chim mi lawng in dih/dongh ter phung asilo. Bia na chim pah ah fiangten hmaiton in zoh law bia chim. Zoh duhlo le kal pah in chim hlah. Hmaiton le zoh bu in bia na ngeih ahcun na lungthin kha phun dang in aum hrim hrim ko lai. Lungnem nak le theihthiamnak zong na hmuh khawh lai i, Biaruahnak zong remnak in adong kho ko lai.
3. Nangmah le Nangmah kha atu lio sining ah Kir tthan ( Bring yourself to the Present)
Nuleva hmunkhat ah bia iruahnak aum tik ah aluancia mi thil kong lungfahnak adam ter khawh. Zeicahtiah, Lungfahnak timi cu itheihthiam lo nak le iruah palhnak ruang ah an rak si kho. Na lung cu arak fak hringhran ko lai asinain na pasal/na nupi nih arak theihthiam lo mi thil asi sual kho men. Check tthan lengmang nak nih zei hmanh asualnak aum lo. Lungfahnak cu na pasal/nanupi he checking nan tuah hnu ah zumhnak thuk /theihthiam nak nan hmuh khawh than mi asi. Zeicahtiah hmunkhat ah zohtinak( checknak) nih lamthar ah akal pi than khawh. Sualphawtnak atlawm deuh ahcun lungfahnak a zor hrim hrim lai. Atu lio na sining ah khan athar in an phak ter tthan lai.
4. Pehtlaihnak Tharchuah aherh ( Keep relationship Current)
Nuleva fakpin siknak/ biaalnak aum hnu ah theihthiamnak lawng hi aza rihlo. Kan lungfahnak vial te kan i chim/kan i theihter cang hnu ah lungtlingnak ( agreement) tuah aherhmi asi rih. Biakamnak le Lungtlin nak tuahlo mi biaalnak le siknak cu sau anguh kho lo. Lungfah tertu thil achuah tik ah remh colh attha bik. Palh nak pakhat kha , pa hnih ah caan ter tthanlo ding izuam. Fahnak pakhat cu na damter colh ahcun adang pakhat cu remh afawi cang. Palh nak aa chap i atamtuk hnu ahcun na remh kho ti lai lo.
Cucaah, Kan lai phungthluk ah lei le dang hmanh aa seh tawn tiah an ti. Minung khuasak nak ah nuleva, nungak le tlangval tampi itheih thiamlo ruang ah lungfahnak in aa tthenmi/ buaimi vawlei cung ah an tampi lengluang hna. Lungfahnak aum tik ah a ka dawtlo ruang ah atuahmi asi tiah chimduhlo in, lung chung ah i uampi zong atampi. Chim phuan lo in, lungchung ah thuh asi caah hmuhpiak khawhlo mi lungfahnak nih rawhnak aphak ter tawn. Cucaah lungfahnak hi thuh phun siloin phuan ding asi. Lungumlo tein phuan kha nuleva(nungak le tlangval) karlak ah attha bikmi asi. Mitampi nih lungfahnak hi an zamtak/kaltak / an tlik tak ruang ah nuleva tthennak( divorce) tampi a chuak. Lungfahnak hi thup lo in remh aa zuam kho mi lawng hi zungzal ahmunmi nuleva an si tawn.
Pakhat le Pakhat kan duhnak kan i theihpiak khawh nak ding ahcun lungfahnak phuan hi thiltha bik asi. Mizaw pakhat a dam khawh nak ding ah Zawtnak theih hnu lawng ah damnak kawl khawh asi bantuk in, lungfah nak theih khawh lawng ah remnak ser khawh asi ve..

Stephen Ral Eng

Comments