Ramleng Ummi Chin Kan Tlau Hrimhrim te lainak A ruang 10

A tu lio biahalnak kip le kan pa le hna zong an hna tikah kan tlau lai lo tiah an chim lengmang. Kan mithmai an kan zoh bia maw? A si an hei ruah tuk ko buin an phak lo bia dek? A ho hmanh na chimmi hi a dik taktak tiah chim ding cu an um bak lo. A sinain keimah pumpak te cun ka hei cawlcang kan mipi hna humhimnak caah ka hei ti ve hnga maw?

 A miak um lo in ka cawlcang ve, miphun caah nunnak a pemi hna he tuak chih ahcun ka phu lo. A sinain ramleng Malaysia, Australia, USA sining le keimah chungkhar sinning ka zoh hnu ah kan tlau hrimhrim te lai nak phun 10 in ka tial lai. Cu zawn ah nang khoi ka ah dah nai tel? mah cu bia halnak ngan bik tuah kan duh ko hna.

1. Kan holh le ca nak in miphun dang holh uar deuh: laimi hi khoika kan phaknak hmun poah mi nunning le sining va cawn kha kan uar tuk. Mah cucu a poi taktak, zeitluk in dah a poi kan fale kha miring holh an vanthiam bak in nu le pa nih heh tiah an rak conglomh hna, kan lai holh an thiam lo zong ah an zei a poi lo mah cucu a poi taktak, kan tlau nak ding caah lam pakhat. Miphun pasal /Nupi biaknak dang a thimi zong hi kan tlaunak hram pakaht a si. Kan za te cu akn si loh. Laiminak in a tha deuhmi zong an tam pi ve thiam ko.

2. Pengtlang in Bu Chuah: A lai kokek holh bak in a holhmi kha cu a vai ning deuh kan ti hnga maw? Kan Chinmi chung in holh phundang deuh a hmangmi hna kha an mah holh lawngte an hmang le mipi nih kan I hrawmtimi holh kha an thiam kho ti lo. Tidim , falam, Hakha mino siseh upa siseh kan I ton tikah Kawl holh, si lo ah Mirang holh bak in I chonh  a hau cang. A poi kho taktak, mah pengtlang holh tanh hruh tuk ruangah kan miphun ning pi in tlau diam a fawi tuk.

3. Mah Miphun holhca zei ah kan rel lo:  Hi tluk ram tha ah kan phan, fimnak , le thanchon cuhamahnak nih nitin bak in an kan zuam cawhnak ram ah carel hi zeite hmanh ah kan rel lo. A poi tuk ning a poi tuk hringhran. Keimah catialtu in ka nu le ka pa tiang an I tel. Keimah tu cu Nupi pakhatnak in cauk a tha mi bizu khat ai thim deuh ding ka si. Ca kan rel lo tikah chanthar kan doi kho bak lo. A facebook news luklak ah aizami minung cu a news le a luk ma lak ahkhan nan vaivuan bak lai.

4. Falenak in $ a duh deuhmi: Ramthumnak a phan mi ko hi kan zual, khunmi cu kan fa le nak in $ a kawl I hmai ai thlak deuhmi nu le pa kha cu a tu hnu kum 15 ahcun kan I hliah bak lai. Inn man le Phone, mawtaw, a dangdang bill pek ding a tam tuk ruang ah nu le pa tampi lungretheihnak tampi kan tong ko. A dik a sinain hi cu zungzal buaipi ding a si. Ngakchia kum 5 in 17 tiang sianginn tha te i chiah kha phaisa kan ui dom. Fale hrin lawng thiam an zohkhen hna lo a donghnak ahcun an tlau diam te la.

5. Rakphak Bak in Nawl Ngeih Duh Colh Mi Hna Ruang Ah: Kawlram lei in thawngtha a rak chimmi hna nih Laitlang dirhmun kha cei nawn in an van soisel, ramthumnak ummi kha order chuah phun in Chin National Day tuah le zuun hlasak hei ti hna kha an van kan thloh. Piangthar ngai bang elaw an ti Lai zuun hla kha ngai lo in mirang zuun hla , movies makmak vei phun zong an hei zoh thiam. Cu ruang ah mah miphun sinak kha kal tak in midang nunning nih an kan dolhcolh te la.

6. Church School cawnpiatu DaiThlaan Ruang Ah:  Australia ah Chinmi min in Khrihfabu 50 tluk a um. Kan Biannak lei thithruainak ah a nganbikmi cu Chin Christian Council Of Australia timi min bunh in khrihfabu 14 kan um. A dang bu an um len rih. CBCUSA ah chungtel khrihfabu 105 tluk tiang an si. Hi phu chung ah ai fon rih lomi an tampi rih lai. Hi chung ah ngakchia cu tampi an um ti a fiang.  Khrihfabu nih ngakchia hi kan daithlanh hna caan a tam ngai. Cawnpiaktu hna zong mino nal deuh lawngte, nu le pa hi Church School cawnpiaktu kan talwm ngai. Hi ti ning in kan kal ko I, laitlang lei bang kan chimh sawh sawh hna ahcun a tu hnu kum 20 ahcun kan I hliah te lai. Cawnpiaktu kan daithlan ahcun a rauh hlan ah kan fa le cu nighclub, lentecelhnak, lamkam ah akn hmuh lent e hna lai.

Church School cawnpiaktu hi hamilai Chinmi caah thlaici a tuhmi an /kan si. Dai thlan citcet ahcun a tu lio Biak Inn tumtlang pipi kan nu le kan pa nih an rianhmi hna khi tarpawl lawng pumhnak ah hman a fawite.

7.  Nunphung Zeirel lo: Chinmi fa nih kanmah nunphung nak in American, Australia, Denmark, Norway nunphung tu kha an theih deuh cang. An theih deuh lawng si lo in mah hna um ning khan an nung cang. Lai nunhung kha a thami  atam tuk ko nian kan fa le chim lo nu le pa hmanh nih kan kilven lo caah a tu kan tlau cuahmah cang. Tahchunhnak ah a tu lio fa pathum li  angei cangmi hmanh Arsathah kong I hal hna usih law a thei lo kan tam tuk lai. Mah nunphung aa theih ti lomi hna cu miphun tlau an si/ kan si.

8. Mah caholh tanh lo: Kan rak mawh ruam lo, laic auk rel awk zong cu kan rak ngei tak hna lo. A sinain a tu kan fa le hi laica a rel khomi an tlawmtuk, a rel khawh lo lawng lai a chuah kho ding tampi kan herh hna. Nu le pa nih lai cauk cawk hna hi a duh te kan duh lo. Kan mah or zungkhat ruah ah sahdah, khaini, ngacar cawknak ah $ 10 kan hei ui lo tuk ning le laic auk cawknak caah $ 5 kan hei sian lo tuk ning.  MAh miphun holh ca hmanh a dirpi lomi, a rel thiam lo cu mi nih kan hnu lei in vei an kan tuh la.  Kan inn pa hna samsau nak ah a cang hawi la.

9.  Tinhmi lam Palh : Australia ram Melbourne ah lai ca cawnnak cu a cozah bak nih nawl a pek hna, zarh teni ah an cawng, a chimtu hna zong thlahhlawh an mah cozah cachimtu zat bak in a pek hna. A sinain mah ca chimtu hna nih laica kong tam rel ve lo le, kherhhlai ve lo ahcun a ping ah kalpi a fawituk. Ka tih taktak. Tang cheu in tang 12 tiang hmanh tluang tein va dih ko hna hmanhseh, minor el huam lai thatha kan chuah lo, an amh rel awk ah kan chiah piak hna lo ahcun Laitlang I kawlca kan cawnmi, kan cawn ti lo hnu kum khat ah kan philh viar kha a lo lai. Phundang cun vanzuang ca by hearth kha kan lo la. USA lei an si ah kanmah Australia lei kan si ah kan nunphung a dir khawhnak ding caah Library kan ngeih hau. Kan tlau hnu lungfim tikah a kawlnak hmanh kan thei te hna lai lo.

10. Pengtlang Tanh Luarpar Cu:  Lai nih lai holh lawng thiam I timh, lautu nih mah holh lawng, ti bantuk lungput kan ngeih chung poah cu kan lam atluang lai. MAh holhkaht te lawng pengtlang lawng aa kommi hna cu a tu bak in kan tlau cang ti kha hngalh bak ding. Pengtlang in Khirhfabu dirh tiang kha a poi bak rih lo. Vawlei lei in maw si lo ah Biaknak in Bu kip funtomank ah aa tel duh ti lomi kha cu mi tlau cia kan si ti theih bak ding.  HI ti ning in kal peng ahcun kan tlau hrimhrim lai, a fiang bak.

A hranpi cun mah vail hi ka van tial ko. Bet na duhmi van chap law, ka tialmi chung ah na sia rem lomi tete um ahcun zalong taktak in comment pek khawh si.  A pamh bel cu ka volpam lai cih, ka tih tuk ai.

Tlerlung

Melbourne